Geri İleri

İş sağlığı ve güvenliği tüm çalışma kollarının vazgeçilemez temel unsuru olmakla birlikte çalışma kollarının sürdürülebilirliğini de sağlamaktadır. Denizcilik sektörü çalışma alanları ve faaliyetleri bakımından gerek yüklere yönelik elleçleme ve depolama süreçlerinin gerçekleştiği liman hizmetlerinde gerekse taşıma sürecinde işgörenler için sağlık ve güvenlik riskleri taşımaktadır. İş sağlığı ve güvenliği genel olarak, çalışanların sağlığını ve güvenliğini olumsuz yönde etkileyebilecek, tehlikelerin öngörülmesi, tanınması, değerlendirilmesi, kontrol edilmesi ve önlemler geliştirilerek uygulanmasını içerir.

            Tüm iş kolları, çalışma ortamı ve koşulları bakımından aynı derecede sağlık ve güvenlik riski taşımamakta ve tehlike niteliklerine göre sınıflandırılmaktadır. Denizyolu taşımacılığı 28509 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği”nde belirtildiği üzere iş sağlığı ve güvenliği açısından tehlikeli sınıf içerisinde yer almaktadır. Dünya ticaretine konu olan yük gruplarının taşınmasında denizyolu taşımacılığı ya da daha genel bir ifadeyle suyolu taşımacılığı diğer taşıma modları içerisinde çok daha fazla kullanılmakta ve iş kolu açısından tehlikeli sınıf içerisinde yer almaktadır.

            Denizyolu ve suyolu taşımacılığı tehlikeli sınıfta yer alan iş kolları olmaları nedeniyle gerçekleşen deniz kaza ve olayları, yarattığı etkiler bakımından çok ciddi sonuçlar doğurmaktadır. Öyle ki, bu kazalar sonrasında kazanın niteliği gereği sektörün işleyişine yönelik ciddi değişiklikler yapılmaktadır. Kıyılarda elleçleme, yükleme-boşaltma ve depolama faaliyetleriyle limanlarda; bakım, tutum, üretim ve hurdaya ayırma faaliyetleriyle tersanelerde; ve gemi ve deniz araçlarının sevk ve idaresine ilişkin faaliyetleriyle denizyolu ve su yolu taşımacılığı alanında karada ve denizde çalışan denizcileri çok yakından ilgilendiren “İş Sağlığı ve Güvenliği”, çalışma yaşamının vazgeçilemez en temel unsurudur. Bununla birlikte, iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları çalışma hayatının sağlıklı ve güvenli sürdürülebilmesi için temel insani bir hak olması sebebiyle ülkelerin gelişmişlik düzeylerini de ortaya koymaktadır.

            Denizcilik sektörüne ilişkin faaliyetlerde çalışan işgörenleri bekleyen tehlikeler arasında kayma ve düşmeye ilişkin tehlikeler, makine ve ekipman tehlikeleri, tehlikeli kimyasallara maruz kalınması, açık ve kapalı alanlardaki olası yangın tehlikeleri olmak üzere çok sayıda etken bulunur. Bu sebeple iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin prosedürlerin iyi tayin edilmesi, kontrollerinin teknolojinin seviyesine ve insan davranışlarına uygun şekilde, doğru ve güncel yöntemlerle gerçekleştirilmesi, konuya dair güncel önlemleri kapsayan rutin eğitimlerin düzenlenmesi ve sonuçlarının takibi potansiyel tehlikelerin önlenmesi ve çalışanların güvende tutulması için önem arz etmektedir.

Deniz kaza ve olayları temelde üç farklı sonuca yol açabilir. Bunlar:

·         İnsanların zarar görmesi: yaralanma ve ölümler.

·         Çevre kirliliği.

·         Ekonomik kayıplar: gemi ve kargoda hasar veya kayıp, gelir kaybı.

Araştırmalar neticesinde limanlarda gerçekleşen kazaların nedenleri sırasıyla;

·         İnsan hatasına bağlı kazalar.

·         Yönetimsel sebeplere bağlı kazalar.

·         Uygunsuz ve yetersiz ekipman kullanımına bağlı kazalar.

·         Çalışma ortamı ve şartlarına bağlı kazalar.

Kazalara getirilen çözüm önerileri ise;

·         Yeterli eğitim ve tecrübeye sahip daimi kadrolu personelin çalıştırılması gerekliliği.

·         Çalışma koşulları ve çalışma saatlerinde ve personel sayılarında düzenlemelerin yapılması gerektiği.